Projektowanie oparte na danych (data driven design) to podejście polegające na podejmowaniu decyzji projektowych na podstawie rzeczywistych informacji o użytkownikach, a nie intuicji czy też wymogów estetycznych. Dane mogą pochodzić z różnych źródeł, np.: badań UX, testów A/B, zestawień analityki internetowej, map cieplnych, eyetrackingu czy wywiadów z klientami.
Użycie informacji prowadzi do rozwiązań, które lepiej zaspokajają potrzeby odbiorców i – w efekcie – spełniają założone cele biznesowe. Projektowanie oparte na danych warto stosować szczególnie w web designie, projektowaniu użyteczności (UX), a także w rozwoju aplikacji.
Źródła danych w projektowaniu
- Analityka internetowa. Dane z Google Analytics, Hotjar czy innych narzędzi pokazują, jak użytkownicy poruszają się po stronie, gdzie klikają i w którym momencie rezygnują z dalszych odwiedzin.
- Badania jakościowe i ilościowe. Wywiady, ankiety, testy użyteczności łączą liczby z kontekstem. Tłumaczą dlaczego użytkownicy zachowują się w określony sposób.
- Testy A/B. Pozwalają porównać różne wersje projektu strony lub elementu i wybrać wariant lepiej realizujący cele.
- Heatmapy i nagrania sesji. Pokazują, gdzie skupia się uwaga odwiedzających, a które elementy interfejsu są pomijane.
Zalety projektowania opartego na danych
- Lepsze dopasowanie do użytkownika. Decyzje poparte danymi odpowiadają na realne potrzeby i zachowania odbiorców.
- Większa skuteczność biznesowa. Zmiany wprowadzone na podstawie danych mają większą szansę poprawić wskaźniki konwersji.
- Mniejsze ryzyko nietrafionych decyzji. Dane obiektywizują wybory projektowe i w efekcie zmniejszają ryzyko konieczności wprowadzania poprawek do produkty.
- Możliwość mierzenia efektów. Łatwo ocenić, czy zmiany faktycznie przynoszą oczekiwane rezultaty.
Etapy projektowania opartego na danych
- Zbieranie danych. Analiza statystyk i dobrej jakości opinii.
- Formułowanie hipotez. Stawianie tez odnośnie tego, co w interfejsie należy poprawić, np. układ treści, dobór czcionek, kolorystykę etc.
- Tworzenie prototypów i wariantów. Opracowanie rozwiązań odpowiadających hipotezom.
- Testowanie i wdrażanie. Sprawdzenie wariantów w praktyce, mierzenie wyników, wybór najlepszego rozwiązania.
- Optymalizacja. Cykliczne powtarzanie procesu, aby zaspokajać zmieniające się w czasie potrzeby użytkowników.
Zastosowanie w praktyce
Projektowanie oparte na danych sprawdza się w produktach wymagających aktywności użytkowników, a więc przy optymalizacji stron internetowych, sklepów online czy też aplikacji mobilnych. Dobrym przykładem jest dostosowanie formularza rejestracyjnego do obserwowanych w trakcie testów zachowań odwiedzających. Poprawki formularza sprawiają, że serwis jest odbierany jako bardziej przyjazny, co sprawia, że biznes osiąga lepsze wyniki. Reasumując, podejście łączące kreatywność projektanta z twardymi danymi, zdecydowanie zwiększa szanse na dobry odbiór produktu cyfrowego.