Architektura informacji UX – co to takiego?

Architektura informacji UX – dlaczego to takie ważne?

Na początek ograniczmy się do bardzo ogólnego stwierdzenia, że architektura informacji (w skrócie IA, od angielskiego: Information Architecture) to sposób organizowania, prezentacji i udostępnienia danych. Ponieważ dane są czymś, czego nam na pewno w dzisiejszych czasach nie brakuje, warto zadbać, by nie zaginąć w morzu wszelakich informacji. I nie tylko nie zaginąć, ale również przedostać się do świadomości odbiorcy oraz wywrzeć na nim pozytywne wrażenie.

Czym jest architektura informacji i z czego się składa?

Jak powiedzieliśmy, architektura informacji jest sposobem organizowaniem danych. Oznacza to, że informacje są w pewien sposób grupowane, oznaczane i nazywane.

Architektura informacji książki to zbiór zdań, połączonych w akapity, pogrupowanych w mające tytuły rozdziały. Zbiór ten uzupełnia z reguły spis treści i być może indeks użytych terminów lub nazwisk osób wymienionych w książce.

Architektura informacji strony (na przykład sklepu) oprócz grup danych dotyczących firmy, produktów, warunków zakupu itp. obejmuje również system nawigacji, czyli poruszania się po stronie w celu odnalezienia konkretnej informacji. Bardzo często system ten wspiera się wyszukiwarką pomagającą dotrzeć do informacji bez potrzeby wnikania w logikę rozmieszczenia danych. Mówiąc o stronie internetowej warto podkreślić rolę graficznej prezentacji danych. Układ treści, użycie ikon, podkreślenie informacji kolorami czy krojem czcionki ma znacznie większe znaczenie niż w materiałach drukowanych.

Komponenty architektury informacji

Podsumowując, na architekturę informacji składają się:

• sposób łączenia informacji w grupy mające wspólne cechy (np. przekazujące komunikat, dotyczące konkretnego tematu),
• kategoryzowanie, nazewnictwo i oznaczanie grup informacji (np. w formie nagłówków, kategorii produktów, stosowania ikon lub innych wyróżników dla podobnych danych),
• nawigacja, czyli poruszanie się po danych według zaprojektowanych reguł
• wyszukiwanie, czyli możliwość bezpośredniego dotarcia do pożądanej informacji, z pominięciem nawigacji.

Architektura informacji strony internetowej – do czego jest potrzebna?

Wspomniałem już o potrzebie zaistnienia ze swoim przekazem w świecie przesyconym danymi i komunikatami. W praktyce sprowadza się to do możliwie szybkiego i zrozumiałego dla odbiorcy przekazania jakiego typu informacje mu udostępniamy oraz jak się po tych informacjach poruszać.

Poprawnie zaprojektowana architektura informacji sprawia, że po wejściu na stronę odbiorca bardzo szybko zaczyna ze strony korzystać. Jeśli użytkownik otwierając po raz pierwszy stronę e-commerce od razu wie, że jest w sklepie to dobry znak. Jeżeli ponadto wie, że sklep sprzedaje poszukiwany produkt, a po chwili orientuje się gdzie go szukać jest jeszcze lepiej. Jeśli zauważa jednocześnie jak dotrzeć do koszyka, architektura informacji e-sklepu jest co najmniej dobra.

Korzyści z projektowania architektury informacji

W biznesie korzyści zawsze oceniane są w perspektywie pieniądza. Czy warto więc podjąć wysiłek by zaplanować architekturę informacji? Odpowiedź brzmi: „zdecydowanie tak”. Tworzenie witryny z dobrą architekturą informacji przekłada się na opisane niżej korzyści biznesowe.

Uproszczenie i skrócenie procesu projektowania serwisu

Świadome włączenie zagadnień architektury informacji porządkuje proces tworzenia witryny. Treść stanowi szkielet serwisu. Pozwala to na równoważenie przejrzystości treści z wyglądem interfejsu. W efekcie potrzeba mniej iteracji dla dostosowana strony do potrzeb i przyzwyczajeń odbiorców.

Zwiększenie współczynników konwersji

Przemyślane rozmieszczenie informacji oraz ich intuicyjne oznaczenie i spięcie systemem nawigacji podnosi użyteczność serwisu. W konsekwencji użytkownicy rzadziej porzucają stronę w pierwszym kontakcie. Wygodne poruszanie się w serwisie i prosta realizacja czynności (wyszukiwania produktów, odnajdywania informacji etc.) przekładają się na podniesienie współczynników konwersji, czyli większą liczbę zapytań, zamówień, transakcji.

Możliwość sterowania ruchem użytkowników

Projektowanie architektury informacji strony oznacza także, że wybrane treści można zaprezentować tak, aby naturalnie wzbudzały większe zainteresowanie użytkowników. Efekt przyciągnięcia uwagi realizowany jest zarówno przez nazewnictwo, jak i oznaczenia graficzne oraz lokalizację wybranych elementów.
Przykładem takich działań w sklepie internetowym może być przypisanie produktów, których sprzedaż chcemy zwiększyć do kategorii „Wyprzedaż” lub „Nowość” oraz oznaczenie etykiet tych kategorii kontrastowymi kolorami bądź ikonami w menu.

Dodatkową korzyścią wynikającą z projektowania IA, jest uporządkowanie biznesu. Analiza i projektowanie rozmieszczenia informacji dostarczają bowiem cennych danych zarówno na temat klientów jak i oferty sklepu. Niejednokrotnie okazuje się, że wstępnie zaprojektowany podział produktów jest nielogiczny i niezrozumiały dla potencjalnego odbiorcy.

pobierz pdf

Jak stworzyć architekturę informacji?

Budowa AI zdecydowanie nie jest przedsięwzięciem, któremu wystarczy poświęcić kilka godzin. Nawet jeżeli w trakcie tworzenia strony internetowej nie wiążemy części czynności z architekturą informacji, jednak faktycznie dotyczą one IA.

Badania

Wstępna, analityczna część budowy IA poświęcona jest przeglądowi udostępnianych materiałów i treści, potrzeb biznesowych, które za prezentacją informacji stoją oraz preferencji odbiorców. Obejmuje ona:

• działania wewnątrz firmy (co chcemy przekazać, komu, co w przekazie jest najważniejsze, co chcemy osiągnąć),
• badania UX potencjalnych odbiorców (jak kategoryzują informację, jak szukają danych, jakim językiem się posługują).

Strategia

Na tym etapie tworzona jest struktura zbioru danych. Zapadają decyzje odnośnie podziału informacji na kategorie i sposób ich oznaczenia (etykietowanie). Powstaje zarys nawigacji określający w jaki sposób użytkownik będzie docierał do danych.

Opracowana strategia IA daje odpowiedź na to jak użytkownik będzie poruszał się po serwisie rozpoczynając od strony głównej oraz jakie będzie miał możliwości gdy spotkanie ze sklepem rozpocznie od konkretnego produktu.

Chcesz wiedzieć jak opracować strategię UX? Przeczytasz o tym w innym artykule na blogu.

Projektowanie

Faza projektowania UX to czas kreowania kierunkowych rozwiązań rozmieszczenia informacji, jej oznaczeń oraz działania nawigacji oraz systemu wyszukiwania. Na tym etapie powstają makiety UX, które umożliwiają pierwszą praktyczną weryfikację założeń strategii z użytkownikami.

Wdrożenie

Końcowy etap, to przełożenie wypracowanych wcześniej rozwiązań na funkcjonującą stronę internetową lub sklep internetowy. Poszczególne bloki informacji reprezentowane na makietach przez umowne bloki tekstowe wypełnione zostają rzeczywistą treścią. Serwis otrzymuje interfejs graficzny (UI). Następuje konfiguracja systemu nawigacji poprzez zdefiniowanie połączeń elementów. Zaczyna działać mechanizm wyszukiwania.

W efekcie witryna funkcjonuje zgodnie z potrzebami określonymi w fazie badania, z treściami ułożonymi na podstawie strategii, w schemacie stworzonym na etapie projektowania.

IA a SEO

Architektura informacji, ze względu na systematyczny i strukturalny sposób tworzenia porządkuje w znacznym stopniu prezentowane treści. I to jest bardzo dobra wiadomość, jeśli chodzi o pozycjonowanie, czyli działania SEO. Można wręcz powiedzieć, że IA jest z optymalizacją pod przeglądarki po drodze.

Jednak jest i druga, mniej kolorowa, odsłona tej relacji. Wymagania SEO definiuje się na potrzeby robotów przeczesujących Internet. Niesie to za sobą określone konsekwencje. Podstrony jednego serwisu nie powinny mieć podobnych tytułów, nie powinny również pozycjonować się na te same frazy kluczowe. Specjaliści SEO, śledząc popularność fraz faktycznie używanych do wyszukiwania konkretnych produktów, chętnie widzieliby w nagłówkach długie ogony (long tails) czyli nazwy szczegółowo opisujące produkt wraz z jego cechami lub sposobem użycia (zamiast „grzebień” – „różowy grzebień do łamliwych włosów”).

Dlatego połączenie potrzeb jasnej, czytelnej organizacji danych oraz przypisania im nazw nadających logiczne miejsce w całej strukturze informacji z oczekiwaniami SEO bywa trudne. Jednak praktyka pokazuje, że kompromis jest możliwy.

Podsumowanie

Bez względu na to, czy świadomie projektujemy i wdrażamy architekturę informacji, czy nie zajmujemy się nią przy tworzeniu strony lub sklepu, witryna jakąś AI posiada.

Naszym zdaniem czas poświęcony architekturze informacji, poświęcony na analizy, badania i projektowanie zwraca się z nawiązką. Dobra architektura informacji ułatwia bowiem użytkownikowi posługiwanie się stroną internetową i w ten sposób przekłada się na wynik biznesowy.