Spójność i intuicyjność interfejsów w praktyce

Czym jest spójność i intuicyjność interfejsów?

Spójność w projektowaniu UX/UI interfejsu oznacza jednolitość elementów wizualnych i funkcjonalnych. Zmniejsza ona obciążenie poznawcze użytkowników i sprawia, że łatwiej rozpoznają elementy o jednakowym przeznaczeniu. Spójność obejmuje zunifikowany wygląd oraz sposób działania we wszystkich częściach produktu. Ta wizualna i funkcjonalna integralność sprawia, że interfejs jest bardziej przyjazny użytkownikom i ułatwia nawigowanie po serwisie.

Intuicyjność oznacza łatwość zrozumienia przez użytkowników interfejsu i wchodzenia z nim w interakcje, potocznie mówiąc „bez konieczności myślenia”. Intuicyjny interfejs dostosowuje się do modeli mentalnych użytkowników, spełniając ich oczekiwania co do sposobu funkcjonowania strony lub aplikacji.

Osiągnięcie zarówno spójności, jak i intuicyjności jest niezbędne do stworzenia pozytywnego i wydajnego doświadczenia użytkownika. Z reguły wymaga testowania przez użytkowników, informacji zwrotnych i przestrzegania utartych zasad projektowania.

Rola spójności i intuicyjności w interfejsach

Czy ktoś ma wątpliwości co do znaczenia spójności i intuicyjności w projektowaniu produktów? Poniżej przedstawię kilka aspektów projektowania UX, które jednoznacznie pokazują, że odgrywają one wręcz kluczową rolę w użyteczności interfejsów.

Spójność w heurystykach Nielsena

Heurystyki Nielsena to narzędzie, które powinien znać każdy projektant UX. Jest to zbiór wytycznych, zawierający dziesięć zasad oceny użyteczności interfejsów użytkownika. Wśród wspomnianych zasad, spójność wyróżnia się jako fundamentalny kamień węgielny. Odnosi się ona do zachowania jednolitości elementów projektowych, wzorców interakcji i terminologii w całym interfejsie. Przestrzeganie spójnych wzorców projektowych pomaga użytkownikom budować modele mentalne i oczekiwania, zwiększając przewidywalność. Nadając priorytet spójności w projektowaniu interfejsów, projektanci UX mogą tworzyć doświadczenia, które są jednocześnie intuicyjne, wydajne i sprzyjają ogólnie pozytywnemu doświadczeniu użytkownika.

Obciążenie poznawcze, a spójność

Czym właściwie jest „obciążenie poznawcze” i dlaczego jest tak ważne w projektowaniu UX? Obciążenie poznawcze to po prostu ilość pracy umysłowej potrzebnej do wykonania jakiegoś zadania. Im większe obciążenie, tym trudniej się skoncentrować i wykonywać zadania efektywnie. To tak jak z komputerem, na którym jednocześnie włączony jest Photoshop, Word, dziesięć okien przeglądarki i sześć innych programów. Co robi nasz komputer? Spowalnia, a my musimy wyłączyć niektóre z nich, aby komputer znowu działał sprawnie.

Podobny mechanizm zachodzi przy obsługiwaniu przez użytkownika produktu cyfrowego, takiego jak strona internetowa czy aplikacja. Kiedy użytkownik pracuje, jego mózg również doświadcza obciążenia poznawczego. Spójność w interfejsie może pomóc w zmniejszeniu tego obciążenia, dzięki czemu użytkownik może efektywniej i płynniej poruszać się po serwisie. To z kolei przekłada się na pozytywną jakość użytkowania i zadowolenie z produktu.

pobierz pdf

Zrozumienie modeli mentalnych użytkowników

Omówiliśmy już heurystyki, obciążenie poznawcze, teraz kolej na modele mentalne. W projektowaniu UX model mentalny odnosi się do wyobrażenia, które użytkownicy tworzą w swoich umysłach na temat działania systemu, np. strony internetowej czy aplikacji mobilnej. Model obejmuje ich oczekiwania, założenia, przekonania i wiedzę na temat struktury, zachowania i funkcjonalności systemu.

Zasadniczo model mentalny to zrozumienie tego, jak zdaniem użytkownika działa produkt lub interfejs w oparciu o jego wcześniejsze doświadczenia, interakcje i obserwacje. Przy projektowaniu produktów cyfrowych zgodnych z modelami mentalnymi użytkowników, minimalizowane jest obciążenie poznawcze i zwiększona jest intuicyjność systemu.

Projektanci powinni dążyć do tworzenia interfejsów zgodnych z modelami mentalnymi użytkowników, ponieważ produkty są przez to po prostu łatwiejsze w obsłudze.

Zasady projektowania spójnych i intuicyjnych interfejsów

Wiemy już po co mamy dążyć do spójności i intuicyjności interfejsów produktów. Jak zatem wprowadzić teorię w życie? Poniżej opiszę kilka sposobów, które pomogą nam w osiągnięciu tych celów.

Stosowanie design systemów

Pierwszym krokiem w kierunku projektowania spójnego i intuicyjnego interfejsu może być stworzenie design systemu. Design system to zbiór wypracowanych standardów dotyczących elementów interfejsu, takich jak kolory, typografia, ikony i komponenty, np. buttony czy inputy. Dzięki konsekwentnemu stosowaniu tych elementów we wszystkich częściach interfejsu, projekt z pewnością będzie miał jednolity wygląd.

Powtarzalność kolorów, krojów pism i komponentów na wszystkich stronach ułatwi użytkownikom orientację i przewidywanie jak dany system może działać w różnych jego częściach. Design systemy są wspaniałym narzędziem, które ułatwiają pracę nad produktem, jednocześnie zapewniające jego spójność i intuicyjność.

Kolory

Ważnym elementem projektowym interfejsu, który między innymi należy uwzględnić w design systemie, jest jego kolorystyka. Dobór odpowiednich kolorów ma kluczowe znaczenie dla funkcjonalności i estetyki interfejsu. Na przykład, określenie głównego koloru tekstu (tzw. primary color) oraz koloru tła pomaga w zapewnieniu czytelności i kontrastu, co jest kluczowe dla komfortowego czytania treści. Dodatkowo, stosowanie konkretnych kolorów wyróżniających oraz uzupełniających pozwala na wyraźne oznaczenie interaktywnych elementów, takich jak przyciski czy linki, co ułatwia nawigację i interakcję użytkownikom. Konsekwentne trzymanie się ustalonej kolorystyki w całym interfejsie zapewnia spójność wizualną, a to z kolei przekłada się na intuicyjność i estetykę.

Więcej informacji na temat stosowania kolorów znajdziesz w artykule Kolorystyka strony internetowej – jak dobrać kolory do strony internetowej.

Style tekstowe

Podobnie jak w przypadku kolorystyki, określenie stylów tekstowych odgrywa istotną rolę w tworzeniu spójnych i intuicyjnych interfejsów użytkownika. Style tekstowe powinny określać wielkości i rodzaje czcionek, kroje pisma (np. pogrubienie, kursywa), a także odstępy między literami lub wierszami.

Dzięki stosowaniu konkretnych stylów dla nagłówków i paragrafów, użytkownicy mogą łatwiej zidentyfikować różne rodzaje treści i zrozumieć ich znaczenie. Trzymanie się określonych stylów pozwala również na szybsze tworzenie nowych elementów interfejsu oraz ułatwia współpracę pomiędzy członkami zespołu projektowego. W rezultacie, spójne style tekstowe przyczyniają się do lepszej czytelności, estetyki i użyteczności interfejsu.

Ważne jest aby nie przesadzać z ilością fontów użytych w projekcie. Zbyt duża ilość czcionek oraz krojów pism spowoduje uczucie chaosu, i z pewnością będzie ciężej uzyskać spójność projektową. Wskazane jest ograniczenie się do jednej lub dwóch głównych czcionek, które będą używane konsekwentnie w różnych częściach interfejsu.

Ikony

Ostatnim kluczowym elementem projektowym, który omówię w tym artykule pod kątem spójności, są ikony. Bardzo często popełnianym błędem, szczególnie przez początkujących projektantów (mówię to z własnego doświadczenia!), jest stosowanie w projekcie ikon o różnym stylu i grubości linii.

Ikony mogą mieć różne charakterystyki, takie jak bardziej zaokrąglony czy kanciasty styl, mogą być liniowe lub wypełnione. Jednakże, aby zachować spójność wizualną, istotne jest stworzenie jednolitej rodziny ikon, które będą posiadać dokładnie ten sam styl, tą samą grubość linii czy sposób wypełnienia oraz kolorystykę. Dzięki temu interfejs będzie wyglądał spójnie i profesjonalnie.

Projektowanie responsywne a spójność interfejsu

Spójność interfejsu nie kończy się na jednolitym stylu graficznym czy funkcjonalności. Kolejnym aspektem jest to, jak interfejs zachowuje się na różnych urządzeniach. Projektowanie responsywne jest kluczowe dla zachowania integralności i intuicyjności interfejsów. Zapewnia ona spójność wizualną i funkcjonalną na różnych urządzeniach oraz wspiera dostępność dla wszystkich użytkowników, niezależnie od ich urządzenia lub możliwości.

Podsumowanie

Mam nadzieję, że ten artykuł dostarczył Wam pomocnych informacji jeśli chodzi o spójność i intuicyjność interfejsów. Zachowanie spójności i dbałość o intuicyjność to kluczowe aspekty projektowania, które mają ogromny wpływ na doświadczenia użytkowników. Możemy  dzięki temu tworzyć produkty, które nie tylko są estetyczne, ale i używa się ich z przyjemnością.